Coğrafi Konumu
COĞRAFİ KONUM
Samsun Karadeniz Bölgesinde, Karadeniz sahil şeridinin orta kısımlarında yer alan bir şehrimizdir. Batıdan Sinop, doğudan Ordu, güneyden Tokat ve Amasya ile komşu olan Samsun'un kuzeyinde Karadeniz bulunur. Orta Karadeniz bölümünde yükseklikleri azalan Karadeniz dağları, Samsun'u İç Anadolu'ya kara ve demir yolu ile en kolay şekilde
bağlamaktadır. Bu durum Karadeniz Bölgesinde Samsun'un önemini bir kat daha artırmaktadır.Samsun Kuzeyde 41 - 44'
Güneyde 40 - 05' kuzey enlemleri
Doğuda 37 - 05'
Batıda 35 - 30' Doğu boylamları
arasında yer almaktadır. Türkiye'nin de önemli ovaları olan Çarşamba ve Bafra delta ovaları ilimizin doğu ve batısında yer almaktadır. Yüzölçümü ise 9579 km'dir.
YÜZEY ŞEKİLLERİ
Yeryüzü şekilleri bakımından Samsun'u üç kısımda inceleyebiliriz. Birincisi güneydeki dağlık kesim, ikincisi güneydeki dağlık kesimle kıyı şeridi arasında kalan kuzey yamaçları ile etek kısımları arasındaki yaylalar, üçüncü kısım Kızılırmak ve Yeşilırmak akarsularının delta alanlarında oluşmuş ovalardır. Bu deltalarda yer yer göller de oluşmuştur. Samsun'un alanının % 44,9 dağlar, % 37,2 platolar, % 17, 9�unda ovalar meydana getirir. Samsun'da Kuzey Anadolu sıradağları yükseltisinin düşmesi ve iç kesimlerdeki dağ sıralarının basık olması, Karadeniz kıyısı ile iç kesimler arasındaki ulaşımı kolaylaştırır. Genellikle doğu batı doğrultusunda uzanan, il topraklarının iç kesiminde ve doğusundaki dağlara Canik dağları, batıdakine Çangal dağları denir. En yüksek nokta Canik dağları üzerinde bulunan Akdağ'dır. 2062 m.
Sahildeki kıyı ovaları ile Kızılırmak ve Yeşilırmağın denize döküldüğü yerdeki delta ovaları Samsun'un başlıca ovalarını teşkil eder.
İKLİM
Samsun'da iklim ılımandır. Yağışlar doğu Karadeniz bölümünden az, sıcaklık ortalaması yüksektir. İklim Samsun'un sahil kesimi ile iç kısımları arasında değişiklik gösterir. Sahil kesimi Karadeniz'in etkisinde olmasına karşılık, iç kesimler yükseklikleri 2000 m. kadar ulaşan dağların etkisi altında kalmaktadır.
Samsun'da 37 yıllık sıcaklık ortalaması 14,3' dir. Bu sıcaklık komşu illerin ortalama sıcaklıklarından fazladır. En sıcak aylar Temmuz, ağustos en soğuk aylar ise ocak, şubat aylarıdır.
Yağış Batı Karadeniz ve Doğu Karadeniz bölümlerinden daha azdır. Yıllık ortalama 735 mm. olan yağış en fazla aralık ayında düşmektedir. Kışları biraz soğuk olan Samsun'da yağış daha çok yağmur şeklindedir. İç kısımlar ise karlı geçer.
Samsun'da en fazla güneybatı (Lodos) rüzgarı eser. En hızlı rüzgarda kuzeybatıdan esmektedir.
NÜFUS
Samsun Cumhuriyetten sonra hızlı gelişen şehirlerimizden birisidir. Bu gelişmesinin sebebi konumundan kaynaklanmaktadır. Karadeniz kıyılarını en kolay şekilde İç Anadolu ve diğer bölgelere bağlayan yolların kavşağında bulunur. Bafra ve Çarşamba ovaları da buradadır. Bu özellikleri ile ekonomik yönden ve nüfus yönünden hızlı bir gelişme göstermiştir. Ülkemizde ilk resmi sayımlar 1927 yılında yapılmıştır. 1927 sayımında Samsun'un nüfusu 260868, 1935'te 337818'dir. Nüfusun bu tarihler arasında artması; Doğu Karadeniz Bölümünden gelen iç göçler ve İstiklal Savaşından sonra silah altındaki askerleri terhis edilmesi dolayısıyla doğumların artması ve dış göçlerle ülkemize gelen göçmenlerin Samsun'a yerleşmesinden kaynaklanmaktadır. 1940 yıllarında nüfus artışının azalmasının nedeni 2. Dünya Savaşıdır. 1960 yıllarına doğru hızlı nüfus artışının nedeni ekonomik ve sosyal yönden olan değişikliklerdir. 1960 yılından sonra nüfus artışı yavaşlamıştır. Ücretlerin azalması, iş bulma imkanlarının zorlaşması ve iş temini için başka illere ve Batı Almanya'ya göç etme nedeni ile nüfus artışı azalmıştır.
Ülkemizin genelinde olduğu gibi Samsun'da da köy nüfusu azalmakta şehir merkezleri nüfusu artmaktadır.
İlimizde okur yazarlık aranı ortalama 1935 yılında % 19 iken 1990 yılında % 79 çıkmıştır. Erkekler 1935�te % 29 kadınlar % 9 1990'da ise erkekler % 88 kadınlar % 70 oranında okuma yazma bilmektedirler.
Bu oranların 100'e yaklaşması Samsun'un sosyal, ekonomik ve kültürel yönden olumlu bir konuma gelmesinde etkili olacaktır.zirköprü ilçeleri orman bakımından oldukça zengindir.